เหตุการณ์และปัญหามากมายเกิดขึ้นที่ว่า คนไทยชอบแซงคิว จึงได้มีเอามาเปรียบกับคนญี่ปุ่นว่าทำไมไม่แซงคิว ?

หลายประเทศได้รู้ว่าชาวญี่ปุ่นมีระเบียบวินัยมาก ดังภาพเหตุการณ์ในอดีตที่น่าชื่นชมของชาวญี่ปุ่นที่แสดงถึงความมีวินัยและรับผิดชอบที่ประจักษ์แก่คนทั่วโลกด้วยการเก็บขยะในสนามหลังจากจบเกมส์การแข่งขันฟุตบอลโลก

และนี่ไม่ใช่เหตุการณ์แรกที่ชาวญี่ปุ่นแสดงวินัยให้เห็นแบบนี้ หลายท่านคงยังจำภาพเมื่อครั้งเกิดสีนามิถล่มเมืองที่ประเทศญี่ปุ่น ประชาชนขาดแคลนอาหาร แต่คนญี่ปุ่นยังคงแสดง “วินัย” ให้เห็นด้วยการยืนต่อแถวซื้ออาหาร ซึ่งเป็นภาพที่น่าประทับใจในระเบียบวินัยของชาวญี่ปุ่นเอามากๆ

ทำไมคนญี่ปุ่นถึงมีวินัยได้ขนาดนี้ ? ทางเราจึงหยิบเอาเรื่องราวของเฟสบุ๊คของอาจารย์ “ฮารา ชินทาโร” จากมหาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานีที่ได้ตั้งข้อสังเกตไว้ และสรุปมาได้ดังนี้

      1. วัฒนธรรมของชาวญี่ปุ่น คนญี่ปุ่นตั้งแต่อนุบาลจะได้รับการสั่งสอนโดยพ่อ แม่ ครู และบรรดาญาติพี่น้องที่รักทั้งหลายจะพูดเรื่องที่ว่าการ “แซงคิวเป็นสิ่งที่ทำไม่ได้“ ไม่ได้สอนว่าทำแล้วไม่ดี อีกทั้งเมื่อเด็กพยายามแซงคิวจะถูกผู้ใหญ่รอบข้างดุ และไม่มีผู้ใหญ่คนไหนที่แซงคิว ทำให้เด็กๆ รับรู้ว่าการแซงคิวนั้นเป็นสิ่งที่ทำไม่ได้ และไม่ทำนั่นเอง
      2. การแซงคิวสำหรับคนญี่ปุ่นนั้นจะมองคนพวกนี้ว่าเป็น “คนไม่มีคุณค่า” “คนเห็นแก่ตัว” “ไม่เกรงใจผู้อื่น”การแซงคิวสำหรับคนญี่ปุ่นนั้นจะมองคนพวกนี้ว่าเป็น “คนไม่มีคุณค่า” “คนเห็นแก่ตัว” “ไม่เกรงใจผู้อื่น” และทำให้คนอื่นรอคิวนานขึ้นเพราะความเห็นแก่ตัวของบุคคลเหล่านั้น ชาวญี่ปุ่นแทบทุกคนเน้นความตรงต่อเวลา คนแซงคิวจึงเป็นคนไม่ให้เกียรติต่อเวลาของผู้อื่น จึงถูกมองว่าเป็นคนไร้ค่า อีกสาเหตุก็เป็นเพราะว่า
      3. สิทธิแต่ละคนมีความเท่าเทียมกัน คนใดก็ตามที่ต่อแถวอยู่ช้างหน้าเรา เราจะรู้สึกว่าเค้ามีสิทธิมากกว่าเรา แม้กระทั่งเรารวยกว่า มีการศึกษาสูงกว่า การงานที่ดีกว่า แต่การต่อแถวก็ยังให้สิทธิคนที่มาเร็วที่สุดเสมอ แม้ว่าคนนั้นจะเป็นใครก็ตาม
      4. สังคมของชาวญี่ปุ่นเชื่อว่าการเข้าคิวนั้นเป็นสิ่งที่ดีที่สุด เป็นการให้เกียรติผู้อื่นและตัวเรา หากแต่ไม่มีคิวก็จะมีแต่พวกไม่รู้จักอายชิงดีชิงได้กันทุกคน เราก็ไม่อยากให้สังคมของเราเป็นสังคมที่ไม่รู้จก “อาย” ทุกคนจึงต้องเข้าแถว แม้แถวจะยาวเป็นกิโลก็ตาม

ต่างจากบ้านเรา ผู้ใหญ่ต้องมีลูกน้องหรือผู้ติดตามไปลัดคิวให้ เพราะคนไทยถ้าได้ใช้อภิสิทธิ์ที่เหนือกว่าผู้อื่นเป็นเรื่องน่าภาคภูมิใจแสดงถึงการมีอำนาจและบารมี จึงชอบใช้ชื่อเสียงหรือเงินทองมาเป็นตัวชี้วัดความสำคัญกว่าใครๆ ชอบฝ่ากฎระเบียบเป็นตัวอย่างไม่ดีแก่เด็กๆ

ปัญหาการแซงคิว

ปัญหาที่เรามักจะพบบ่อยเป็นประจำวันคือพวกชอบแซงคิว จะเห็นได้ตั้งแต่การขับรถ, ซื้อของในร้านสะดวกซื้อ, สั่งอาหาร, ที่จอดรถ, การกด ATM, จนกลายเป็นปัญหาระดับชาติที่ทำให้เกิดความรุนแรง หรือมีปากมีเสียงขึ้น เนื่องจากมีคนแซงคิวก็ต้องมีคนไม่พอใจกับสิ่งที่เกิดขึ้น ทำให้ผู้ที่ต่อคิวอยู่ต้องช้ากว่าปกติ อาจเกิดการทะเลาะกันได้ หรือมีผู้ที่อาจรู้สึกผิดหวังนิดๆ และหาเหตุผลว่าไม่เป็นอะไรสำหรับคนที่แซงคิว

แต่ก็มีอีกพวกที่อาจไม่ทันสังเกตุ เลยไม่รู้ว่าทำไมตัวเองถึงต้องรอคิวนานกว่าปกติ บางคนก็ใจเย็นรอได้บางคนก็อาจจะอารมณ์เสีย เช่น ร้านอาหาร หลายคนคงเคยเจอเหตุการณ์ว่าทำไมมาก่อน สั่งอาหารก่อน แต่โต๊ะที่มาที่หลังกว่ากับได้อาหารก่อน ทั้งๆ ที่อาหารก็คล้ายกับที่เค้าสั่ง ก็ต้องเกิดอารมณ์เสียเป็นธรรมดา ทีนี้คนที่จะต้องรับอารมณ์ของผู้ที่รู้สึกผิดหวังถึงการรออาหารนานๆ ก็คงหนีไม่พ้นพนักงาน เพราะถ้าพนักงานไม่สนใจว่าใครมาก่อนมาหลัง ก็คงไม่ต้องเป็นแบบนี้ ซึ่งพนักงานก็คงไม่ได้ตั้งใจให้เป็นแบบนี้ อาจลืมว่าโต๊ะไหนมาก่อน หรือไม่คนครัวอาจจะสลับคิวตามใจตัวเองก็ได้

ซึ่งสิ่งที่เกิดขึ้นนี้เป็นปัญหาที่หลายร้าน หรือหลายธุรกิจยังพบเจออยู่เป็นประจำ แต่การพบเจอปัญหาเหล่านี้บ่อยๆ หลายร้านก็จะหาตัวช่วยเข้ามาช่วย อย่างเช่น ระบบคิวตามร้านอาหาร  เข้ามาช่วยแก้ปัญหา ในเรื่องลำดับการรอ รวมถึงจำนวนและเวลาที่คาดว่าจะต้องรอได้ ตลอดจน ลดความสับสนวุ่นวายและลูกค้ายืนเต็มหน้าร้านได้ดีอีกด้วย เป็นวิธีที่ร้านอาหารใหญ่ๆ หรือในห้างทำให้เห็นถึงการจัดการที่มีประสิทธิภาพ และส่งผลดีต่อร้านนั่นเอง